CRR Cemal Reşit Rey Konser Salonu

20. yüzyılın büyük mutasavvıflarından Kenan er-Rifâî (hz.) adına düzenlenmiş olan

uluslararası sempozyumun resmi web sitesidir.

Kenan er-Rifâî

(d. 1867, Selanik - ö. 1950, İstanbul)


Mutasavvıf-şair. Selânik’te doğdu. Babası, Filibe hânedanından Hacı Hasan Bey’in oğlu Abdülhalim Bey, annesi Hatice Cenan Hanım’dır. Şarkî Rumeli vilâyetlerinde Filibe murahhası olarak görev yapan babası daha sonra İstanbul’a giderek Fatih Hırkaişerif’te satın aldığı bir konağa yerleşti. Posta Telgraf Nezâreti sicil başmüdürlüğü ve telgraf nâzırlığı görevlerinde bulundu.

Kenan Rifâî mânevî hasletlerini tevarüs ettiği annesinden ilk terbiyeyi aldı. Annesi onu genç yaşlarında, tekke şeyhliği görevi bulunmayan mürşidi Üveysî-Kādirî Edhem Efendi’nin terbiyesine emanet etti. Öğrenimini Galatasaray Sultânîsi’nde tamamlayan Kenan Rifâî zeki, akıllı, terbiyeli, fakat yaramaz bir çocuktu. Hocaları tarafından sevildi, takdir edildi. Fransızca’yı kısa zamanda öğrendi. Muallim Nâci, Muallim Feyzi, Recâizâde Mahmud Ekrem ve Zihni Efendi onun bu mektepteki Türk hocalarındandır.

Galatasaray’dan mezun olduktan sonra Hukuk Fakültesi’ne giren Kenan Rifâî bir süre sonra Balıkesir İdâdîsi müdürlüğüne tayin edildi. On dokuz yaşlarında gittiği Balıkesir İdâdîsi müdürlüğünde on bir ay kaldı. Bu müddet zarfında bir hocadan mûsiki ve ney dersleri aldı. Balıkesir’den sonra Adana Maarif müdürlüğüne, ardından sırasıyla Manastır, Kosova, Üsküp ve Trabzon Maarif müdürlüklerine getirildi. Manastır’da bulunduğu sırada mânevî bir işaret üzerine Medine’ye gitmek için başvuruda bulundu. Birkaç yıl bekledikten sonra Medine’de İdâdî-i Hamîdî müdürlüğüne tayin edildi. Dört yıl kaldığı Medine’de yine mânevî işaret üzerine beldenin şeyhü’l-meşâyihi, Seyyid Ahmed er-Rifâî neslinden Seyyid Hamza er-Rifâî’ye hizmet etti. Şeyhi kendisine, “Oğlum, ben mi senin şeyhinim, yoksa sen mi benim şeyhimsin?” diyerek icâzet ve hilâfet verdi.

İstanbul’a dönüşünde annesi Hatice Cenan Hanım’ın 1908 yılında Hırkaişerif’te inşa ettirdiği Ümmü Kenan Dergâhı’nda postnişin olarak irşad faaliyetine başladı. Aynı yıllarda Erkek Muallim Mektebi’nde Fransızca hocalığı, Tedkîkāt-ı İlmiyye âzalığı, Dârüşşafaka müdürlüğü, Meclis-i Maârif âzalığı gibi görevlerde bulundu. Bir ara ikinci defa Medîne-i Münevvere’ye giderek kısa bir müddet kalıp döndü.

1925 yılında tekkelerin kapatılması üzerine mülkiyeti kendilerine ait olan Ümmü Kenan Dergâhı aile efradı tarafından mesken olarak kullanılmaya başlandı. Maarif Vekâleti’nden emekliye ayrıldıktan sonra da on üç yıl Fener Rum Lisesi’nde Türkçe hocalığı yaptı. Soyadı kanununun çıkmasından sonra Büyükaksoy soyadını alan Kenan Rifâî 7 Temmuz 1950 tarihinde vefat etti. Merkez Efendi Camii avlusunda şadırvanla kabristan duvarı arasındaki hazîreye defnedildi. Çocukları Aliye Büyükaksoy, mevlidhan hâfız Kâzım Büyükaksoy ve Kâinat Büyükaksoy’dan (Gürsoy) erkek ve kız torun ve torun çocukları bulunmaktadır.

Kenan Rifâî’nin XX. yüzyılın ilk yarısında yaşayan sûfîler arasında önemli bir yeri vardır. O tasavvufî görüşlerini tevhid, güzel ahlâk, aşk ve irfan etrafında örmüş; ilim, fikir ve sanat dünyasına birçok insan kazandırmıştır. Diş Tabâbeti ve Eczâcı mektepleri müdürü Server Hilmi Bey, Hattat Aziz Efendi, Eflâtun, Marc Orel ve Epictetos’un bazı eserlerini Türkçe’ye tercüme eden felsefe muallimi Semiha Cemal Hanım, damadı ve diş hekimi Ziya Cemal Büyükaksoy, romancı ve filoloji doktoru Safiye Erol, mimar Ekrem Hakkı Ayverdi, edip, mütefekkir ve mutasavvıf Samiha Ayverdi talebelerinden birkaçıdır. Devrin şeyhülislâmlarından Haydarîzâde İbrâhim Efendi, Nesîmi Efendi ve Abdullah Efendi ile Mısır Keldânî patrik vekili Âbid Efendi de onun müntesiplerindendir.

Eserleri. 1. Muktezâ-yı Hayat (İstanbul 1308). Balıkesir’de bulunduğu sırada hazırladığı fen ve tabiat bilgisi kitabı mahiyetinde bir eserdir. Müellif mukaddimede eseri Fransızca kitaplardan tercüme ederek hazırladığını söyler. 2. Rehber-i Sâlikîn (İstanbul 1327). Tarikat usul ve âdâbına dair bir risâledir. 3. Tuhfe-i Ken’an (İstanbul 1327). 340 kadar hadisin ve İmam Bûsirî’nin Ķaśîdetü’l-bürde’sinin yine nazmen tercümesidir. Ayrıca müellifin bazı ilâhilerini ihtiva etmektedir. 4. Ahmed er-Rifâî (İstanbul 1340). Ahmed Rifâî ve tarikatı hakkında Türkçe’de yazılmış en geniş eserdir. İçinde müellifin bazı ilâhileri de bulunmaktadır. Sonuna Ahmed Rifâî’nin elli iki hizbi eklenmiştir. 5. İlâhiyyât-ı Ken’an (İstanbul 1341). Yukarıda adı geçen iki eserindeki ilâhilerle birlikte diğer şiirlerini ihtiva etmektedir. Manzumelerin büyük çoğunluğu aruzla yazılmıştır. Sünbül Efendi ve Merkez Efendi için yazdığı iki manzume Hattat Aziz Efendi tarafından büyük birer levha halinde yazılmış ve bu zatların sandukalarının baş ucuna konulmuş olup halen mevcuttur. Kitabın ikinci kısmında bizzat kendisinin, bestekâr İzzeddin Hümâyî Elçioğlu ve Muallim Kâzım beylerin bestelediği yetmiş beş kadar ilâhinin notası verilmiştir. Eserin Yusuf Ömürlü tarafından hazırlanan ikinci baskısında yeni bestelenmiş bazı ilâhilerle ilk baskıda yer alan ilâhilerin sadece bestelenmiş olanlarına yer verilmiş (İstanbul 1974), Yusuf Ömürlü ve Dincer Dalkılıç’ın yaptığı son baskısında ise (İstanbul 1988) günümüz bestekârlarının bazı bestelerinin notaları ilâve edilerek bestelenmiş eserlerin notaları ve Kenan Rifâî’nin bütün manzumeleri bir araya getirilmiştir. 6. Şerhli Meŝnevî-i Şerif (İstanbul 1973, 2000). Mevlânâ’nın Meŝnevî’sinin I. cildinin şerhi olan eser, dergâhtaki mesnevi derslerinde Ziya Cemal Büyükaksoy, Semiha Cemal ve Samiha Ayverdi gibi talebelerinin tuttuğu notların daha sonra bir heyet tarafından karşılaştırılarak bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş, derleme bu heyette bulunan Nihad Sâmi Banarlı’nın kalemiyle günümüz Türkçe’sine kazandırılmıştır. Mesnevi şerhleri arasında hususi bir kıymeti olan eser çağımızın dinî-tasavvufî nesir Türkçe’sine güzel bir örnektir. 7. Sohbetler (haz. Samiha Ayverdi, iki cilt, Ankara 1991- 1992, tek cilt, İstanbul 2000). Kenan Rifâî’nin damadı Ziya Cemal Büyükaksoy’un 1922-1925 yılları arasında dergâhta tasavvuf sohbetlerinden “Selâmlık Notları” başlığıyla tuttuğu notlar ve Ziya Cemal Bey’in kız kardeşi Semiha Cemal ile Samiha Ayverdi’nin aile içindeki tasavvuf sohbetlerinden derlediği notlardan meydana gelmiştir. Ayrıca Ken’an Rifâî ve Yirminci Asrın Işığında Müslümanlık adlı kitabın sonunda (s. 294-476) Kenan Rifâî’nin sohbetlerinden derlenmiş bir bölüm bulunmaktadır. Samiha Ayverdi’nin Dost adlı eseri Kenan Rifâî hakkında yazılmış bir biyografi olup bu kitap da Samiha Ayverdi ve Semiha Cemal’in sohbetlerden derlediği notları ihtiva etmektedir (s. 57-162).

BİBLİYOGRAFYA:
Samiha Ayverdi - Nezihe Araz, “Birinci Etüd”, Ken’an Rifai ve Yirminci Asrın Işığında Müslümanlık, İstanbul 1951, s. 9- 207; Safiye Erol, “İkinci Etüd”, a.e., s. 208-266; Sofi Huri, “Üçüncü Etüd”, a.e., s. 267-283; Mustafa Tahralı, “Ken’an Rifâî”, Sahâbeden Günümüze Allah Dostları, İstanbul 1996, IX, 440-444; a.mlf., “Ken’an Rifâî (Büyükaksoy)”, TDEA, V, 278-279; Samiha Ayverdi, Dost, İstanbul 1999.
(*)

 

(*)İslam Ansiklopedisi KENAN RİFÂÎ
yıl: 2002, cilt: 25, sayfa: 254-255
Mutasavvıf-şair.
Mustafa Tahralı

Takvim


“Rahmet Kapısı” Uluslararası Hz. Kenan Rifâî Sempozyumu Programı

29 Mayıs 2015 Cuma

Açılış Törenİ
Yenİkapı Mevlevİhanesİ

AÇILIŞ KONUŞMALARI
Orhan Büyükaksoy
Ken’an er-Rİfâî Hz.’nİn Torunları

Esİn Çelebİ
Uluslararası Mevlânâ Vakfı 2. başkanı
Mevlânâ Celâleddİn-İ Rûmî Hz.’nİn 22. batından torunu

Cemâlnur Sargut
TÜRKKAD İstanbul Şubesİ Başkanı
KERİM Eğİtİm Kültür ve Sağlık Vakfı kurucu üyesİ

Emİne Bağlı
TÜRKKAD Genel Başkanı
KERİM eğİtİm Kültür ve Sağlık Vakfı kurucu üyesİ

MEVLEVÎ ÂYİN-İ ŞERÎFİ
Konya Türk Tasavvuf Mûsikîsi Semâ Heyeti

AÇILIŞ KONSERİ
Cemal Reşİt Rey Konser Salonu

BESTELENMİŞ ŞİİRLERİYLE İLÂHİYÂT-I KEN’AN
LÂ EDRÎ TOPLULUĞU TÜRK TASAVVUF MÛSIKÎSİ KONSERİ
30 Mayıs 2015 Cumartesİ
Cemal Reşİt Rey Konser Salonu
09:00 - 09:30
KAYIT
Kayıt işlemi yapılacaktır.
09:30 - 10:30
OTURUM 1 - AÇILIŞ OTURUMU
Oturum Başkanı: Süleyman Uludağ, Prof. Dr.
Kenan er-Rifâî Hazretleri’nin Yaşadığı Devirde Tasavvuf Konulu Giriş Konuşması
Mehmet Demirci, Prof. Dr.
Kenan Rifâî Hazretleri’nin Hayatı ve Şahsiyeti
Dokuz Eylül Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Tasavvuf Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi
Mustafa Kara, Prof. Dr.
Kenan er-Rifâî Hazretleri’nin Tasavvuf Anlayışı
Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Tasavvuf Anabilim Dalı
10:30 - 10:50
ARA
Çay, kahve arası
10:50 - 12:10
OTURUM 2
Oturum Başkanı: Mustafa Tahralı, Prof. Dr.
Osman Nuri Küçük, Doç. Dr.
Kenan er-Rifâi’nin Mesnevi Şerhi üzerinden Şeriat ve Din Anlayışı
Erciyes Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Temel İslâm Bilimleri Tasavvuf Anabilim Dalı
Semih Ceyhan, Doç.Dr.
Kenan Rifâî Hazretleri'ne Müntesip Osmanlı Şeyhülislâmları
Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Temel İslâm Bilimleri Tasavvuf Anabilim Dalı
Hatice Dilek Güldütuna, Dr. (MD)
Kenan Rifâî ve Hakk'ın Aynası Olarak Kadın
Frankfurt J. W. Goethe Üniversitesi Dinî Etüdler Bölümü
12:10 - 14:15
ÖĞLEN ARASI
Öğle yemeği
14:15 - 15:30
OTURUM 3
Oturum Başkanı: Bruce Lawrence, Prof.
Omid Safi, Prof. Dr.
Kenan Rifâî: Hazreti Mevlânâ'yı 20. Yüzyıla Taşımak
Duke Üniversitesi Duke İslâmî Araştırmalar Merkezi Direktörü
Cangüzel Güner Zülfikar, Yrd. Doç. Dr.
Kenan er-Rifâî Hz.’nin Mürşitliği ve Mürebbiliği
İstanbul Ticaret Üniversitesi
Juliane Hammer, Doç. Dr.
Kadın Bedeni: Toplumsal Cinsiyet, İslamofobi ve Amerika'daki Direnç
Kenan Rifâî İslâm Araştırmaları Kürsüsü Profesörü, Lisanüstü Araştırmaları Direktörü, Dinî Etüdler Bölümü, North Carolina Üniversitesi, Chapel Hill
15:30 - 15:50
ARA
Çay, kahve arası
15:50 - 17:10
OTURUM 4
Oturum Başkanı: Emin Işık, Yard. Doç. Dr.
Yusuf Ömürlü & Vasfi Emre Ömürlü, Doç. Dr.
İlâhiyât-ı Ken'ân
Yüksek Mimar ve Bestekâr & Yıldız Teknik Üniversitesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü
Hakan Alvan
Kenan Rifâî Hazretleri
İstanbul Târihî Türk Müziği Topluluğu Sanatçısı
Sadık Yalsızuçanlar
Kenan Rifâî Hazretleri'nin İsimlerle Mâcerâsı
Yazar ve Program Yapımcısı
17:10 - 17:30
ARA
Çay, kahve arası
17:30 - 18:30
ÜMMÜ KEN’AN DERGÂHI HAKKINDA SUNUM
Gürbüz Ertürk, Mimar
TBMM Milli Saraylar Eski Daire Başkan Yardımcısı

09:00 - 09:30
KAYIT
Kayıt işlemi yapılacaktır.
09:30 - 10:30
OTURUM 5
Oturum Başkanı: Turan Koç, Prof. Dr.
Mohammad Rustom, Doç. Dr.
Hareketsiz Hareket
Carleton Üniversitesi Beşerî Bilimler Fakültesi İslâm Etüdleri Bölümü
James Winston Morris, Prof. Dr.
Öğretmen olarak Kenan Rifâî: Mevlânâ'nın Mesnevî ile İlgili Derslerinden Kazanımlar
Boston Üniversitesi Teoloji Bölümü
10:30 - 10:50
ARA
Çay, kahve arası
10:50 - 11:50
OTURUM 6
Oturum Başkanı: Erhan Yetik, Prof. Dr.
Eylül Yalçınkaya
Kenan er-Rifâî’nin Mesnevi Şerhi
Ercan Alkan, Yard. Doç. Dr.
Tasavvuf Târihi Literatürü Açısından 'Ahmed er-Rifâî' Adlı Eserin Değerlendirilmesi
Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Tasavvuf Anabilim Dalı
11:50 - 14:00
ÖĞLEN ARASI
Öğle yemeği
14:00 - 15:00
OTURUM 7
Oturum Başkanı: Kenan Gürsoy, Prof. Dr.
Mustafa Tatçı, Yard. Doç. Dr. & Melike Türkân Bağlı, Doç. Dr.
Anadolu ve Rumeli'nin Fütuhâtı ve Sarı Saltuk “er-Rifâî”
Gazi Üniversitesi, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi, Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi & Maltepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
Stephen Hirtenstein
Aşkın ve İlmin Okulu: Kenan Rifâî (1867-1950) ve Bülent Rauf (1911-1987) Üzerine Düşünceler
Editör (Oxford Muhiddin İbn Arabî Topluluğu), Direktör (Anqa Yayınevi)
Bruce Lawrence, Prof. Dr.
Peygamber'in Mirâcı: İbn Arabî, Şeyh Muzaffer ve Kenan Rifâî
Duke Üniversitesi İslâmî Çalışmalar Merkezi
15:00 - 15:20
ARA
Çay, kahve arası
15:20 - 16:40
OTURUM 8
Oturum Başkanı: Mustafa Kara, Prof. Dr.
Türkân Erkmen & Eren Bayar
Hocasıyla yazan bir kalem: Nezihe Araz & Semiha Cemâl: Aşkın Kalbi
Turgut Alsırt, Dr.(MD)
Samiha Anne
Fahrünnisa Bilecik, Yrd. Doç. Dr.
Ezelden Ebede İzzetlenmiş Bir İnsan-ı Kâmil: İlhan Ayverdi
Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Asuman Kulaksız, Dr.(MD)
Bir Devri Aydınlatan Meşkûre Anne
Echomar Göztepe Hastanesi Dahiliye Uzmanı, TÜRKKAD İstanbul Şubesi Üyesi
16:40 - 17:00
ARA
Çay, kahve arası
17:00 - 18:30
OTURUM 9
Oturum Başkanı: Cangüzel Güner Zülfikar, Yrd. Doç. Dr.
Sachiko Murata, Prof. Dr. & William C. Chittick, Prof. Dr.
Çin Müslümanlığında Tasavvufun Önemi
Stony Brook Üniversitesi, Asya ve Asya-Amerikan Araştırmaları Merkezi
Carl W. Ernst, Prof. Dr.
Kenan Rifâî'nin Mesnevî Şerhinde Öğretme Metodları
Kuzey Carolina Üniversitesi Dinî Etüdler Bölümü
Cemalnur Sargut, Mutasavvıf Yazar
Kenan Rifâî'nin Bakışıyla Dünün, Bugünün ve Yarının Değerlendirilmesi
TÜRKKAD Türk Kadınları Kültür Derneği İstanbul Şubesi Başkanı

Tüm Katılımcıların Listesi


Diğer katılımcıları görmek için fotoğrafları tutup sola veya sağa kaydırabilirsiniz. Fotoğrafların üstüne tıklayarak ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.



Bilgiler


Program afişi indirmek için
Program davetiyesini indirmek için
Program billboard indirmek için
Bloknot sayfası indirmek için
Sempozyum programını nasıl bulurum?
Giriş ücretli mi?
Kayıt yaptırmam gerekiyor mu?
Tebliğ özetlerine nereden ulaşabilirim?
3

gün

38

katılımcı

9

oturum

Düzenleyen Kurumlar


kerimvakfi turkkad ibb

Destekleyen Kurumlar


nefesyayinevi tuti kitap yaraticifilmler fatihsultan medit
HARİTA

İletişim


KERİM Vakfı ve TÜRKKAD İstanbul tarafından hazırlanmıştır.

Adres

Bağdat Cad. No:167/2 B Blok D:4
Çatırlı Apt. Kat:2
34730 Göztepe/Kadıköy/İSTANBUL

Telefon

+90 (216) 359 40 91